SASAKALA OMBAK
Dina hiji mangsa, gunung-gunung garundul geus euweuh tatangkalan. Leuweung-leuweungna ilang musna. Tatangkalanana dibukbak ku jalma-jalma sarakah. Dijieun suluh, imah, jeung sajabana. Akibatna, bumi alam jadi panas.
Wahangan caina leutik, ngolétrak. Sawah-sawah réa nu garing. Balong nu aya caian ngan ukur nu di sisi wahangan. Kitu ogé caina geus méh saat.
”Jelegér! Sakadang méga, naha geus cukup jumlah urang keur turun ka bumi?” tanya gelap ka méga.
”Kawasna mah geus cukup. Ieu batur kuring nu di béh handap mani geus hideung beungeutna bakating ku ambek hayang buru-buru turun jadi hujan. Lila-lila mah kuring gé teu bisa nahan maranéhna.” ceuk méga ngajawab ka gelap.
”Enya. Hayu atuh! Ku kuring urang dikomando. Jelegér!”
Para méga kapanasan ku kilatan gelap. Para méga robah rupa jaradi cihujan. Maranéhna tuturubun tarurun ti langit muru ka bumi.
”Turuuun!” Cihujan sorana ngaguruh. Breg baé hujan gedé taya eureunna. Barang tepi ka bumi, taya tatangkalan jeung dangdaunan nu nahan maranéhna.
”Aduh! Geuning euweuh tatangkalan anu nahan pisan ieu téh?” ceuk cihujan nu kabeneran ragrag di gunung.
”Aduh! Awas-awas ieu urang teu bisa eureun!” ceuk cihujan patingjorowok. Maranéhna tigogoloncong muru ka handap. Beuki ka handap beuki réa babaturanana anu tarurun tigogoloncong téh. Ahirna maranéhna ngumpul jadi cileuncang anu gedé kacida. Maranéhna arambekeun. Anu tadina harérang laleutik siga permata, ayeuna bet jadi cileuncang anu nya gedé nya kotor. Ku kituna, maranéhna robah jadi cai banjir. Cai banjir téh sauyunan muru wahangan. Wahangan teu kuateun ngawadahan. Ahirna cai banjir hanjat ka darat.
”Ieu téh kabéh ogé gara-gara jelema! Tatangkalan paranti urang cicing di bumi jadi euweuh. Ayeuna mah tong kagok, hayu urang gempur jelema téh!”
”Hayu! Satuju, satuju! Gempuuur!”
”Cai balong! Hayu milu jeung kuring urang ngagempur jelema!” ceuk cai banjir ka cai balong, ”Lauk-lauk, sok aranjeun geura kalabur!” Lauk ti balong kalabur aratoheun.
”Tah-tah, éta imah jelema nu di sisi wahangan urang bawa sakalian! Tuman jelema téh! Teu kira-kira nyieun imah dina liliwatan urang. Kapan wahangan mah hancengan urang!” Imah téh ahirna mah kakeueum ku cai.
”Horséh. Jelemana lalumpatan euy sieuneun ku urang!” ceuk cai banjir. ”Hayu, buru urang kumpul di laut! Geus di laut mah tanaga urang bakal beuki gedé da leuwih réa!”
”Hayuuu!” Cai banjir nu ambek ngalabring muru ka laut. Di sapanjang wahangan nu kaliwatan, maranéhna teu poho ngaruksak pakaya jelema. Sasatoan, imah, mobil, motor, jeung sagala rupa pakaya jelema dikeueum. Anu hampang mah malah dibawa sakalian. Jalma-jalma pahibut nyalametkeun diri jeung pakayana.
Cai banjir nu asalna ti sababaraha wahangan geus karumpul di laut. Maranéhna terus susurakan. Teu daék cicing. Ayeuna mah maranéhna geus robah jadi cai laut.
”Hayu ayeuna mah urang gempur babarengan!” Berebet maranéhna muru ka sisi.
”Ké heula sabar, dulur!” ceuk baturna bari ngenyang cai laut nu rék ka sisi. Atuh nu keur lumpat ka sisi téh balik deui ka tengah da ditarik.
”Ngadagoan naon deui ari énté?” ceuk cai laut nu tadi lumpat ka sisi téh.
”Urang dagoan dulur urang nu ti Kutub. Maranéhna masih kénéh aya nu mangrupa és. Can jadi cai kabéh. Ké dagoan sakeudeung! Lamun nyerang jeung manéhna mah urang pasti meunang! Pasti bisa ngancurkeun kahirupan jelema sakabéhna!” ceuk cai laut anu sabar.
”Teu sabar urang mah nungguan dulur nu ti Kutub. Rék nyerbu ayeuna baé!” Berebet cai laut nu teu sabar téh lumpat deui ka sisi rék hanjat ka darat. Unggal geus rék tepi ka sisi, manéhna balik deui ka tengah da dikenyang ku baturna nu sabar kénéh.
Ti baheula tepi ka ayeuna cai laut téh hayoh baé ka sisi ka tengah, ka sisi ka tengah. Cai laut nu lulumpatan siga kitu téh disebutna ombak. Kitu, tah sasakala ombak téh.
Dina hiji mangsa, gunung-gunung garundul geus euweuh tatangkalan. Leuweung-leuweungna ilang musna. Tatangkalanana dibukbak ku jalma-jalma sarakah. Dijieun suluh, imah, jeung sajabana. Akibatna, bumi alam jadi panas.
Wahangan caina leutik, ngolétrak. Sawah-sawah réa nu garing. Balong nu aya caian ngan ukur nu di sisi wahangan. Kitu ogé caina geus méh saat.
”Jelegér! Sakadang méga, naha geus cukup jumlah urang keur turun ka bumi?” tanya gelap ka méga.
”Kawasna mah geus cukup. Ieu batur kuring nu di béh handap mani geus hideung beungeutna bakating ku ambek hayang buru-buru turun jadi hujan. Lila-lila mah kuring gé teu bisa nahan maranéhna.” ceuk méga ngajawab ka gelap.
”Enya. Hayu atuh! Ku kuring urang dikomando. Jelegér!”
Para méga kapanasan ku kilatan gelap. Para méga robah rupa jaradi cihujan. Maranéhna tuturubun tarurun ti langit muru ka bumi.
”Turuuun!” Cihujan sorana ngaguruh. Breg baé hujan gedé taya eureunna. Barang tepi ka bumi, taya tatangkalan jeung dangdaunan nu nahan maranéhna.
”Aduh! Geuning euweuh tatangkalan anu nahan pisan ieu téh?” ceuk cihujan nu kabeneran ragrag di gunung.
”Aduh! Awas-awas ieu urang teu bisa eureun!” ceuk cihujan patingjorowok. Maranéhna tigogoloncong muru ka handap. Beuki ka handap beuki réa babaturanana anu tarurun tigogoloncong téh. Ahirna maranéhna ngumpul jadi cileuncang anu gedé kacida. Maranéhna arambekeun. Anu tadina harérang laleutik siga permata, ayeuna bet jadi cileuncang anu nya gedé nya kotor. Ku kituna, maranéhna robah jadi cai banjir. Cai banjir téh sauyunan muru wahangan. Wahangan teu kuateun ngawadahan. Ahirna cai banjir hanjat ka darat.
”Ieu téh kabéh ogé gara-gara jelema! Tatangkalan paranti urang cicing di bumi jadi euweuh. Ayeuna mah tong kagok, hayu urang gempur jelema téh!”
”Hayu! Satuju, satuju! Gempuuur!”
”Cai balong! Hayu milu jeung kuring urang ngagempur jelema!” ceuk cai banjir ka cai balong, ”Lauk-lauk, sok aranjeun geura kalabur!” Lauk ti balong kalabur aratoheun.
”Tah-tah, éta imah jelema nu di sisi wahangan urang bawa sakalian! Tuman jelema téh! Teu kira-kira nyieun imah dina liliwatan urang. Kapan wahangan mah hancengan urang!” Imah téh ahirna mah kakeueum ku cai.
”Horséh. Jelemana lalumpatan euy sieuneun ku urang!” ceuk cai banjir. ”Hayu, buru urang kumpul di laut! Geus di laut mah tanaga urang bakal beuki gedé da leuwih réa!”
”Hayuuu!” Cai banjir nu ambek ngalabring muru ka laut. Di sapanjang wahangan nu kaliwatan, maranéhna teu poho ngaruksak pakaya jelema. Sasatoan, imah, mobil, motor, jeung sagala rupa pakaya jelema dikeueum. Anu hampang mah malah dibawa sakalian. Jalma-jalma pahibut nyalametkeun diri jeung pakayana.
Cai banjir nu asalna ti sababaraha wahangan geus karumpul di laut. Maranéhna terus susurakan. Teu daék cicing. Ayeuna mah maranéhna geus robah jadi cai laut.
”Hayu ayeuna mah urang gempur babarengan!” Berebet maranéhna muru ka sisi.
”Ké heula sabar, dulur!” ceuk baturna bari ngenyang cai laut nu rék ka sisi. Atuh nu keur lumpat ka sisi téh balik deui ka tengah da ditarik.
”Ngadagoan naon deui ari énté?” ceuk cai laut nu tadi lumpat ka sisi téh.
”Urang dagoan dulur urang nu ti Kutub. Maranéhna masih kénéh aya nu mangrupa és. Can jadi cai kabéh. Ké dagoan sakeudeung! Lamun nyerang jeung manéhna mah urang pasti meunang! Pasti bisa ngancurkeun kahirupan jelema sakabéhna!” ceuk cai laut anu sabar.
”Teu sabar urang mah nungguan dulur nu ti Kutub. Rék nyerbu ayeuna baé!” Berebet cai laut nu teu sabar téh lumpat deui ka sisi rék hanjat ka darat. Unggal geus rék tepi ka sisi, manéhna balik deui ka tengah da dikenyang ku baturna nu sabar kénéh.
Ti baheula tepi ka ayeuna cai laut téh hayoh baé ka sisi ka tengah, ka sisi ka tengah. Cai laut nu lulumpatan siga kitu téh disebutna ombak. Kitu, tah sasakala ombak téh.
Sumber: Drs. Enang Rusyana, M.Pd. Pustaka Basa.
Bogor: CV Bina
No comments:
Post a Comment